حماس؛ شماره حسابی در تهران سنگری در ریاض

روزنامه قانون – سامان صابریان: بیداری اسلامی یا همان بهار عربی از تحولات بزرگ در منطقه بود که تعریف جدیدی را وارد معادلات خاورمیانه کرد. کشورها و گروه‌های سیاسی موثر در منطقه با یارکشی‌ها، مرزبندی‌های خود را با یکدیگر مشخص کردند.

در این بین عربستان، ترکیه در یک سو بودند، قطر در یک سمت و جمهوری اسلامی ایران نیز جایگاه ویژه خود را داشت. این بازی برای زمانی بود که هنوز بحران سوریه به وجود نیامده بود. بعد از حوادث سوریه، جمهوری اسلامی‌ایران مواضعی را اتخاذ کرد که به مذاق برخی همپیمانان ایران در منطقه خوش نیامد و حماس نیز در آن دسته‌بندی قرار می‌گرفت.

حماس از آنجایی که جزو اخوان المسلمین به حساب می‌آید و از تفکرات آنها پیروی می‌کند، حمایت نظام جمهوری‌اسلامی را از دولت سوریه که برخی مخالفان آن از اعضای اخوان بودند را برنتابید و با مخالفان دولت اسد هم‌کاسه شد و این آغاز افزایش تنش های تهران با حماس بود. حال بعد از سال‌ها که مناقشات سوریه از یک روند مشخص و رو به رشدی به نفع اسد در حال شکل‌گیری است، حماس به سرکردگی خالد مشعل برای تلافی تلاش‌های جمهوری اسلامی در راستای حل بحران سوریه و حمایت از دمشق، به سمت ریاض نیل‌پیدا کرده است تا سعودی ها را در غلبه به یمنی‌ها کمک کند.

بازی حماس در این برهه حساس منطقه را نمی‌توان در راستای کمک‌های مادی یا حمایتی ریاض دانست چراکه در جنگ اخیر صهیونیست‌ها با غزه بیشترین کمک را سعودی‌ها به تل آویو کردند و تنها حمایتی‌که از مردم غزه داشت، ارسال کفن برای شهدای غزه بود!

نزدیکی حماس به عنوان نهادی که عنوان «حامی حقوق مردم فلسطین» را بر دوش می‌کشد به آل سعود جز با تفکرات ایدئولوژیکی وهابی‌گری هیچ توجیه دیگری ندارد.

جنگ نیابتی حماس با ایران

اوایل سال جدید شمسی که حمله سعودی‌ها به یمن در صدر اخبار جهان قرار گرفت؛ این رویداد در نوع خود قابل توجه و تامل بود ولی بعد از در فضای سیاسی بحث کمک حماس به آل سعود در جنگ با یمن مطرح شد ولی در آن زمان هیچ یک از مقامات ایرانی و منطقه ای این خبر را تائید نکردند تا روز آخر ماه رمضان که خالد مشعل عازم ریاض شد و همدستی حماس با سعودی‌ها را علنی کرد.

همانطور که در گذشته نیز رسانه ها اعلان کرده بودند حماس با اعزام نیرو به یمن برای عربستان تونل حفر می کند و می‌جنگد. شنیده ها حاکی از آن است که در این سفر نیز قرار شده‌است حماس نیروهای ویژه‌ای رابرای مبارزه با گروه های مردمی انصارا… به یمن اعزام کند. البته هنوز اطلاعات کاملی از جلسه خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس با سلمان بن عبدالعزیز منتشر نشده است ولی اسماعیل هنیه، معاون ریاست دفتر سیاسی حماس اعلام کرد سفر هیأتی از این جنبش به عربستان موفق و مثمرثمر بوده است.

به گزارش فارس، بر اساس گزارش خبرگزاری فلسطینی «صفا» هنیه گفت: این سفر خوب و موفقیت‌آمیز بود و امیدواریم که آغازی برای بازگشت روابط تاریخی و برادرانه با برادران سعودی‌مان باشد! وی افزود ما از نتایج این سفر خوشحالیم و از مقامات عربستان به ویژه پادشاه، ولیعهد و ملت این کشور به خاطر موضع حمایتگرایانه‌ همیشگی از مسئله فلسطین قدردانی می‌کنیم.این یک رابطه طبیعی میان ما و عربستان و برادران عرب است زیرا حماس یک جنبش آزادی‌بخش ملی-عربی-فلسطینی است و همه امت و تمام کسانی که روی خاک فلسطین هستند باید از میراث آن دفاع کنند.

اشتباهات تکراری حماس

این اظهارات و موضع‌گیری های حماس در حالی که تهران دوران بحرانی خود را با ریاض پشت‌سر می‌گذارد، بسی جای تامل و درنگ دارد. در همین‌راستا‌محمداسماعیل کوثری، از فرماندهان اسبق سپاه‌پاسداران و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پاسخ به «قانون» در رابطه با این اقدام حماس می‌گوید: چنین اشتباهاتی را حماس در گذشته نیز انجام داده است و در بحث سوریه درس نگرفت و دچار اشتباهات استراتژیک شده اند.

وی افزود: حماس باید بداند که ملت فلسطین از طریق بده بستان با مسئولان رژیم عربستان به حق خود نمی رسد. رئیس کمیته دفاعی مجلس تاکید کرد: خالد مشعل باید تصمیم دقیق‌تری بگیرد و برای دو روز دنیا به دامان جنایتکار سعودی‌ها نرود تا مردم فلسطین نسبت به اطمینانی که کرده اند پشیمان نشوند. کوثری در پاسخ به این سوال که این اقدام روابط حماس با تهران را خراب نمی کند، توضیح داد: جمهوری اسلامی ایران این اقدامات را تحمل می‌کند و در زمان مناسب تصمیمی را خواهد گرفت که به نفع مردم مظلوم فلسطین باشد.

حماس نگاه ابزاری نداشته باشد

از سوی دیگر نوذرشفیعی، عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست‌خارجی مجلس نیز در گفت و گو با «قانون» با انتقاد از عملکرد حماس تاکید کرد: با این اقدامات حمایت‌های ایران از مردم مظلوم فلسطین قطع نمی شود. وی تاکید کرد حماس آشکار و پنهان با عربستان رابطه داشت و همواره سعی کرد از هر دو کشور ایران و عربستان با هم استفاده کند. شفیعی گفت: حماس نباید نگاه ابزاری به دو کشور داشته باشد.

این نماینده مجلس افزود: نگاه ایران به حماس به دلیل دفاعی که از مردم فلسطین می‌کند، ایدئولوژیکی است و حماس هم باید همین نگاه را به ایران داشته باشد و از منظر اسلامی به مسائل نگاه کند نه عربی. نوذرشفیعی ادامه داد:عربستان یک نگاه ابزاری به حماس دارد وامیدواریم حماس نیز همین دیدگاه را داشته باشد و اگر غیر از این باشد و حماس به آل سعود سوق پیداکند، گرایش به سمت وهابیت است و این برای اسلام و صلح بین الملل خطرناک است.

حماس بارها علیه ایران همپیمان شده است

منصور حقیقت پور، نایب رئیس کمیسیون امنیست ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در این راستا به «قانون» گفت: این اولین اشتباه حماس نیست و در طول سال‌ها این اقدامات را انجام داده و متنبه شده ولی متوجه نشده‌است. وی افزود: حماس بارها علیه ایران با کشورهای مختلف مانند ترکیه و قطر همپیمان شده‌است ولی باید توجه داشت که ما آرمان‌مان در راستای حمایت از فلسطین را رها نمی‌کنیم.

حقیقت پور افزود:اگر حماس سوگیری خود را اصلاح نکند از توان جمهوری اسلامی ایران نمی‌توانداستفاده کند. وی تاکید کرد: خاطرمان هست در زمانی که مردم غزه نیازمند غذا و دارو بودند عربستان برای غزه کفن ارسال کرد و این نشانگر آن است که آل سعود نسبت به مردم فلسطین موضع مثبتی ندارد و حماس باید متوجه این امر باشد.

بازی حماس در زمین اسرائیل

گذشته از این‌که قصد خالد مشعل برای سفر به عربستان در این موقعیت چه بوده است باید در نظر داشت که دست‌هایی در کارند تا جلوی پیروزی مقاومت مردم فلسطین را در برابرصهیونیست‌ها بگیرند. حال یک روز با دور کردن افکار عمومی از جنایات‌اسرائیل به وسیله داعش و روزی نیز با خریدن سران گروه‌هایی که ادعای دفاع از حقوق مردم فلسطین رادارند. نکته‌ای مشخص در سخنان مسئولان ایران اسلامی، پافشاری روی دفاع از منافع مردم فلسطین است و این‌که حماس و فتح خلاف منافع ایران قدمی بردارند، دلیلی برای رها کردن فلسطین نیست.