درباره خروج متهم از کشور

روزنامه آرمان – نعمت احمدی*: هنگامی که فردی مورد اتهام واقع می‌شود باید ظرف ۲۴ساعت با تفهیم اتهام پرونده‌اش تکمیل شود و مقام تحقیق به تناسب جرم، قراری که می‌تواند بازداشت موقت یا عدم‌خروج از کشور باشد را صادر کند. بعد از آن یک‌نفر وثیقه‌گذار یا کفیل، کفالت خواسته شده را تامین می‌کند. سپس هر زمان که مقام قضایی نیاز دانست که متهم را احضار کند، اما متهم به دادگاه مراجعه نکرد، به کفیل وی اخطار داده می‌شود که مکفول را به محضر دادگاه بیاورد، که اگر نیاید وجه‌الکفاله یا وثیقه به نفع دولت ضبط می‌شود.

در قانون در کنار این قرار، قرارهای دیگری نیز وجود دارد. مثلا ممکن است بیم فرار متهم وجود داشته باشد. در این صورت مساله خروج از کشور مورد توجه قرار می‌گیرد و قرار ممنوعیت خروج از کشور صادر می‌شود و به وسیله مقام قضایی از طریق دادستان کشور به اداره گذرنامه ابلاغ می‌شود که متهم را ممنوع الخروج اعلام کند. در مواردی که فرد اتهامش به اندازه‌ای سنگین نباشد که نیاز به ممنوع‌الخروجی باشد یا اینکه دادگاه حال به دلیل کافی بودن وثیقه یا وجود اطمینان به متهم، نیازی به ممنوع الخروجی نبیند، حتی اگر متهم چند پرونده هم در حال رسیدگی داشته باشد، به علت اینکه مقام قضایی تشخیص نداده است که احتمال عدم بازگشت متهم به کشور وجود دارد، خروج متهم از کشور منع قانونی ندارد.

درباره خروج آقای سعید مرتضوی که اکنون به عنوان متهم چندین پرونده در حال رسیدگی دارند، یکی از این حالات ممکن است اتفاق افتاده باشد. یا اینکه به ایشان اعتماد داشته‌اند یا اینکه وثیقه لازم را فراهم کرده‌اند و ممنوع‌الخروج نبوده‌اند. مساله‌ای که اینجا به ذهن می‌رسد این است که گاه افراد با اتهامات کمتر از سعید مرتضوی، ممنوع‌الخروج می‌شونداما شاهد هستیم ایشان حتی به عنوان متهم با همراهی محافظ در دادگاه حضور پیدا می‌کند.

*وکیل دادگستری