من و خواهرم را از دانشگاه آزاد اخراج کردند

کوتاه بود و تأمل‌انگیز: «دو دختر آیت‌الله هاشمی از دانشگاه آزاد اخراج شدند»؛ فاطمه و فائزه هاشمی سال‌هاست که استاد دانشگاه آزاد و عضو هیئت‌علمی هستند. فاطمه ‌هاشمی استاد دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب و مدیر گروه علوم سیاسی بوده است و فائزه هاشمی نیز سال‌هاست استاد واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی است. آن‌ها همانند پدر بر این عقیده‌اند که راه بهبود وضعیت کشور باسواد شدن و بالا رفتن میزان آگاهی جامعه است؛ بنابراین در کلاس‌های درس به دانشجویان ازآنچه می‌گویند که می‌دانند برای آینده ایران مفید است. آن‌طور که فائزه هاشمی به «آرمان» گفت: «مسئول واحدی که در آن تدریس می‌کنم اعلام کرد که به او گفته‌اند دیگر نیازی به حضور بنده در دانشگاه آزاد نیست که این موضوع را نپذیرفتم، چراکه باید حکم اخراج رسماً ابلاغ شود و به‌صورت شفاهی قابل‌پذیرش نیست و وجاهت قانونی ندارد». فرزند بنیان‌گذار دانشگاه آزاد ادامه داد: «همین موضوع را به خواهرم یعنی فاطمه هم گفته‌اند». دختر آیت‌الله هاشمی یادآور شد: «مسئول واحدی که در آن حضور دارم گفت که یکی از مسئولان دانشگاه (ظاهراً رئیس بسیج اساتید) به او شفاهاً ابلاغ کرده که موضوع عدم حضورم را به اطلاع من برساند که پاسخ من به این مسئول این بود که ابلاغ رسمی اخراجم را بدهند. ابلاغ شفاهی معنایی ندارد و باید به‌صورت کتبی ابلاغ شود». وی افزود: «مسئول واحد گفت که موضوع را به فرد مسئولی که شفاهاً گفته بود عرض کردم که خانم هاشمی می‌گویند باید رسماً به من ابلاغ شود که گویا ایشان گفته تا یک ماه دیگر این کار انجام می‌شود». فائزه هاشمی ادامه داد: «من به رئیس واحد دانشگاه مربوطه گفتم پس شما نامه اخراج من را بدهید وگرنه این‌طور درست نیست و من اگر رسماً اعلام نکنید طبق روال عمل خواهم کرد». فرزند بنیان‌گذار دانشگاه آزاد گفت: «چند وقت قبل هم پیگیر پرونده من بودند. فاطمه هم مانند من هنوز ابلاغ کتبی حکم برای عدم حضور در دانشگاه به او تحویل نشده است.» البته تلاش‌های خبرنگاران «آرمان» برای ارتباط با مسئولان دانشگاه آزاد و کسب اطلاع از چرایی این تصمیم بی‌نتیجه ماند. تماس خبرنگار «آرمان» با کاظمی مسئول دفتر رئیس دانشگاه آزاد بی‌پاسخ ماند و وی پاسخگویی را به روابط عمومی دانشگاه ارجاع داد. رضاهمدانچی مدیرکل روابط عمومی دانشگاه آزاد هم به «آرمان» گفت: من اطلاعی در این خصوص ندارم، بنابراین چنین موضوعی را نه تأیید و نه تکذیب می‌کنم.

«نه» به دانشگاه آزاد بدون نام هاشمی

دانشگاه آزاد بدون نام آیت‌الله هاشمی معنایی ندارد، چراکه تأسیس این دانشگاه باتدبیر آیت‌الله هاشمی بود و سازمان‌دهی این نهاد به حدی با برنامه بود که هجمه‌های فراوان در سال‌های متمادی اثری در کیفیت و اهداف این دانشگاه نداشت. یکی از تأکیدات آیت‌الله هاشمی در راه‌اندازی دانشگاه آزاد اسلامی اجازه فرصت تحصیل به اقشار مختلف کشور در رشته‌های گوناگون بود و از سوی دیگر تفاوتی میان دانشجویان این دانشگاه قائل نبودند. اساتید این دانشگاه هم فارغ از رویکرد سیاسی و جناحی و تنها با توجه به دانش و میزان تأثیر بر آگاهی دانشجویان انتخاب می‌شدند. در برهه‌ای سعی شد تا دانشگاه آزاد به شکل انحصاری و خالی از عقاید اصلاح‌گرایانه اداره شود، اما همگان شاهد بودند این دانشگاه در آن سال‌ها که احمدی‌نژاد بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زده و نزدیکان خودش را به‌عنوان رئیس دانشگاه آزاد مطرح کرده بود، رشد علمی نداشت و بیشتر زمان جلسات به وضع قوانین جدید برای از رده خارج کردن قوانینی بود که در دوره‌های قبل تصویب و اجرا شده بود. تصور بر این بود که با پایان دولت احمدی‌نژاد روال اداره دانشگاه آزاد به حالت مطلوب و مورد انتظار بازگردد، اما برخی گلایه‌ها در دولت اول روحانی هنوز به گوش می‌رسد. گلایه‌هایی که با محور عدم دعوت از اساتید باسابقه و شناخته‌شده با ادعای گرایش‌های سیاسی آن‌ها بود. برخی رفتارهای دانشگاه آزاد مانند عدم صدور مجوز برای برگزاری مراسم‌های دانشجویی اتفاق ساده‌ای برای آنانی نبود که برای حضور روحانی در پاستور به او رأی داده بودند. بر همگان روشن است که دانشجویان نقش بزرگی در پیروزی انتخاباتی روحانی داشتند و البته از این موضوع مهم نباید غافل شد که اساتید دانشگاه آزاد هم نقش مؤثری در افزایش شناخت دانشجویان نسبت به برنامه‌های انتخاباتی روحانی و ترغیب شدن برای شناساندن او به جامعه داشتند. بسیاری بر این باور هستند که آیت‌الله هاشمی دانشگاه آزاد را مانند فرزندان خود دوست داشت، چراکه معتقد بود دانشگاه می‌تواند فرزندانی صالح و شایسته به جامعه تحویل دهد و بر سالم بودن و تأکید بر جهانی و بین‌المللی بودن این دانشگاه، اعتقاد راسخ داشت.

خداحافظی با میراث پدر

در دولت دوم روحانی، حال دانشگاه آزاد خوب نبود و حتی مشابه روزهایی شد که نگرانی و اضطراب در نگاه دلسوزان این دانشگاه موج می‌زد. دیگر آیت‌الله هاشمی نبود که وعده پایان روزهای هراس را بدهد و از تصمیم گیران برای دانشگاه آزاد بخواهد مشی سلامت و روشنگری و اجازه حضور به همه عقاید را بدهند، اما دیگر آیت‌الله هاشمی نبود و برخی خود را دارای رأی مطلق در اداره این دانشگاه دانستند و دلسوزی‌های نمایشی به نمایش گذاشتند، اما غافل بودند این روند عمر کوتاهی دارد و همگان زودتر ازآنچه تصور کنند پی به نیات و اهداف آن‌ها خواهند برد. خرداد ۹۶ در اذهان بسیاری هست؛ روزی که خبر رسید یاسر هاشمی از ریاست دفتر هیئت‌امنای دانشگاه آزاد برکنار شده است! یاسر هاشمی اظهار کرد: با توجه به همه علاقه،‌ انگیزه و وظیفه‌ای که نسبت به دانشگاه آزاد اسلامی احساس می‌کردم، علاقه‌مند بودم که کارم را در این دانشگاه ادامه دهم چراکه این دانشگاه را میراث آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای مردم می‌دانم. وی با تأکید بر اینکه تصمیم‌گیری درباره دانشگاه آزاد حق قانونی دکتر ولایتی است، افزود: «متأسفانه امکان همکاری برای من فراهم نشده و خوشحال هستم که حداقل در این مورد اقدام قانونی انجام شده است.» کنایه یاسر هاشمی به اقداماتی بود که در دانشگاه آزاد انجام می‌شد، اما در چارچوب قانون تعریفی برای آن نبود که یک نمونه آن برکناری یاسر بود! شهریور ۹۶ محسن هاشمی هم با دانشگاه آزاد خداحافظی کرد. پسر ارشد آیت‌الله در خبری کوتاه نوشت: «به دلیل ریاست شورای شهر تهران و مشغله‌های بسیار نمی‌توانم برای هر دو پست مدیریتی وقت بگذارم». این نبودن هم‌معنای زیادی داشت و تقویت تلاش برای حذف گفتمان و منش آیت‌الله هاشمی از این دانشگاه بود. این گمانه زمانی تقویت شد که رئیس وقت دانشگاه آزاد از استعفای محسن هاشمی استقبال کرد و گفت: در تشکیلات دانشگاه آزاد بازنگری کرده‌ایم و این مسئله در هیئت‌امنای دانشگاه آزاد تصویب شد که بر اساس آن برخی معاونت‌ها در برخی دیگر از معاونت‌های دانشگاه آزاد ادغام می‌شود. فرهاد رهبر در پاسخ به این سؤال که آیا با استعفای آقای محسن هاشمی از دانشگاه آزاد موافقت خواهد شد، گفت: با توجه به مشغله آقای محسن هاشمی در شورای شهر تهران و تغییرات تشکیلاتی در دانشگاه آزاد با استعفای ایشان موافقت خواهد شد. حتی با رفتن محسن از دانشگاه آزاد هم حاشیه‌ها کم نشد چراکه حتی مخالفان هم به‌خوبی می‌دانستند که دانشگاه آزاد میراث
آیت‌الله هاشمی است.

تلاش بی‌اثر

پس از سال‌ها سایه تدابیر و گفتمان آیت‌الله هاشمی بر دانشگاه آزاد کمرنگ نشده و برخی از این موضوع به‌شدت ناراضی هستند. به نظر می‌رسد آن‌ها از هر مسیری برای زدودن یاد و خاطره آیت‌الله هاشمی استفاده می‌کنند که کمرنگ کردن حضور یادگاران آیت‌الله هاشمی ازجمله این اقدامات است، اما اگر ۲ فرزند دختر آیت‌الله هاشمی هم با دانشگاه آزاد خداحافظی کنند، نمی‌توان اندیشه و اهداف آیت‌الله و دیگر دلسوزان کشور را از این دانشگاه زدود، چراکه ستون دانشگاه آزاد بر پایه آرمان‌های آیت‌الله بنانهاده شده است که این‌ها قابل‌تخریب نیست.