نظر نامحبوب
وحید ـ ش/سبزواریان هشتگ نسبتاً تازهای این روزها در فضای توئیتر فارسی در حال انتشار است که حرف مهمی برای گفتن دارد: #نظر_نامحبوبفضای نخبگانی توئیتر به نسبت قویتر از دیگر شبکههای فضای مجازی است و گسترش این هشتگ نشان میدهد که الیتها و در وهلۀ بعدی نخبگان و فرهیختههای جامعه، متوجه یک خطای بزرگ شدهاند:
وحید ـ ش/سبزواریان
هشتگ نسبتاً تازهای این روزها در فضای توئیتر فارسی در حال انتشار است که حرف مهمی برای گفتن دارد: #نظر_نامحبوب
فضای نخبگانی توئیتر به نسبت قویتر از دیگر شبکههای فضای مجازی است و گسترش این هشتگ نشان میدهد که الیتها و در وهلۀ بعدی نخبگان و فرهیختههای جامعه، متوجه یک خطای بزرگ شدهاند: میل به موجسواری!
جامعۀ ما مدتی است در بسترِ ابزارهای ارتباطی، آبستنِ موجهای جمعی شده است. این موجها، گاهی مثبت و کارآمد هستند و مثلاً در زمینۀ مطالبات محیطزیستی، مخالفت با تبعیض، تقبیحِ کودکآزاری و … پیامدهای اجتماعی و فرهنگیِ بسیار مثبتی داشتهاند. گاهی حتی به نتیجه نشستهاند و مسئولان را مجبور کردهاند بر خلاف میلشان تصمیم بگیرند.
در طرف دیگر، باید به این نکته توجه داشت که «موج» نظر مخالف را برنمیتابد و اینجاست که بحث «محبوب» یا «نامحبوب» بودنِ «نظر» پیش میآید. ما به شکل جمعی داریم میآموزیم که هرگاه همه یک سخن را گفتند، ما چارهای نداریم جز اینکه آن سخن را تکرار کنیم. نظراتِ ناهمگون با موج، به شدت «نامحبوب» میشوند و گوینده را دچار هزینه میکنند.
از آنجا که ما انسانها بندۀ هورمونهایمان هستیم، با عادت کردن به ترشح دوپامین در اثر «محبوبیت» و «تأیید اجتماعی» به تدریج عادت میکنیم که افکار «نامحبوب» را به کلی از ذهنمان پاک کنیم. مثلاً اگر همه گفتند وام گرفتن با هر درصدی خوب است، اگر «منِ» نوعی مخالفت کنم، حتی اگر استدلال علمی درست داشته باشم، باز هم نظرم نامحبوب است و آسیب میبینم. در نتیجه میآموزم که هرچیزی را همه گفتند، چشمبسته تکرار کنم.
این روند، یکی از سوگیریهای شناختی یا خطاهای ذهنیِ شناخته شده است. یکی از دلایلی که فیلم سینمایی «۱۲ مرد خشمگین» را بعضی تحلیلگران بهترین فیلم تاریخ سینما میدانند، تعریض ارزشمندی است که به این رویه میزند.
«نظر نامحبوب» هشتگ ارزشمندی است و به ما میگوید که اگر یک نظر درست است، صرفِ آنکه جامعۀ هیجانزده با آن مخالفت میکنند، نباید مانع از طرح آن باشد؛ وگرنه به زودی به جمعی تبدیل میشویم که هیچکس در آن حرف تازهای ندارد و همۀ اقشارِ آن ـ از رانندهتاکسی تا عضو هیئت علمی و تحلیلگرِ رسانهایِ ـ دارند یک محتوا را تکرار میکنند.
حواسمان را به این خطای ذهنی، بیشتر جمع کنیم.
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰