هویتِ تاریخی را حفظ کنیم

مهدی مقصودی

اول: چند هفتهٔ پیش، شبکهٔ تماشا سریال «آخرین پادشاهی» را برای چندمین بار پخش کرد؛ این سریال تاریخی ـ تخیلی چگونگی شکل‌گیری کشور انگلستان را در قرن نهم میلادی به تصویر می‌کشد.

دوم: چند ماه پیش خبری منتشر شد که ترکیه در حال ساخت سریالی به‌نام «نابغه کوچک، ابن‌سینا» است که به روایت زندگانی ابن‌سینا می‌پردازد؛ ظاهراً چند هفته‌ای است این سریال در ترکیه پخش می‌شود ولی در روایت ترک‌ها از ابن‌سینا، هیچ اشاره‌ای به هویت ایرانی او نشده است و ابن‌سینا را نابغه‌ای ترک معرفی کرده‌اند!

سوم: مرحوم غلام‌حسین یوسفی در کتاب «ابومسلم سردار خراسان» درباره ابومسلم می‌گوید: «قیام دلیرانه او مردم ایران را به رستاخیزی بزرگ برانگیخت و ثمره آن این شد که فرهنگ و تمدن ایرانی در حکومت اسلامی چندان نفوذ کرد که ایرانیان نه‌تنها در محیط سیاسی و اجتماعی اسلام قدرتی بسیار یافتند، بلکه در عمل این حکومت را تا دیرگاه قبضه کردند و نیز در ایران با استقلال حکمروایی نمودند. نهضت ابومسلم مقدمات این آرزوهای شریف را تحقق‌پذیر کرد و پس از او این مقدمات به کمال رسید.»

چهارم: شورا و شهرداری سبزوار به بهانهٔ شهادت شهید حمیدرضا الداغی و علاوه بر تغییر نام فلکۀ سه‌گوش به‌نام شهید الداغی و خیابان ابومسلم را نیز به‌نام جوانمرد تغییر دادند؛ جالب است که این خیابان از همان ابتدای احداث یعنی از تقریباً ۶۰ سال پیش به‌نام ابومسلم بوده است و به‌نوعی این نام هویت این خیابان بوده است.

نکته آخر: در حالی که همۀ کشورهای جهان و به‌ویژه کشورهای پیرامونی ما، در حال توجه به هویت خود هستند و در این مسیر تا آنجا پیش رفته‌اند که گاهی اوقات به جعل تاریخ، هویت‌سازی و مصادرهٔ تاریخی که متعلق به آن‌ها نیست اقدام می‌کنند، روا نیست که ما این‌گونه نسبت به تاریخ و هویت خود بی‌رحم باشیم؛ دور از انتظار نیست که چند صباحی دیگر یکی از همین کشورهای اطرافمان ابومسلم را نیز به‌نام خود ثبت و مصادره کنند. مقام معظم رهبری (مد ظله) نیز در دیدار با مسئولان کنگرۀ شهدای شهرستان سبزوار و نیشابور، تأکیدِ ویژه‌ای بر حفظ هویت تاریخی و مفاخر سرزمینی داشتند. شهرداری و شورای شهر سبزوار، برای انجام سیاستِ نام‌گذاریِ جدید (که در مواردی مانند شهید الداغی بسیار هم پسندیده است) می‌توانند از معابر و خیابان‌های جدیدی که در زمان آن‌ها ساخته شده استفاده کنند.

پ‌.ن: امیدوارم عده‌ای فرصت‌طلب، بنده را متهم به مخالفت با شهید و شهادت نکنند، چرا که اصلِ نام‌گذاری به نام شهید موردِ انتقاد نیست، بلکه اصلِ بحث این است که برای تحقق این هدف، نیاز نیست به یک نامِ تاریخی و هویتیِ دیگر آسیب بزنیم. میدان‌ها و خیابان‌های جدیدِ دیگری بودند که انتخاب نامِ شهید برای آن‌ها، مناسب به نظر می‌رسید.