یک فاجعۀ به‌تمام‌معنا

هفتۀ گذشته، خبرِ انصراف سعید عنبرستانی از رقابتِ انتخاباتِ مجلس در رسانه‌ها منتشر شد. نکتۀ جالب آن‌که در پایِ این پست ـ چه در صفحه یا کانال و در پیام‌رسان‌های مختلف ـ تعدادِ قابلِ توجهی کامنت و نظر وجود داشت که به «کارنامۀ» عنبرستانی و ماجرای «سیلی به سرباز» اشاره می‌کردند! مشخصاً این کاربران که تعدادشان هم کم نبود، تفاوتِ «عنبرستانی» با «عنابستانی» را نمی‌دانستند و تصور می‌کردند علی‌اصغر عنابستانی نمایندۀ حالِ حاضرِ حوزۀ انتخابیۀ سبزوار از ادامۀ رقابتِ انتخاباتی انصراف داده است!

مشابهِ چنین ماجرایی در زمانِ نمایندگیِ حسینِ مقصودی نیز اتفاق افتاد و بسیاری از واکنش‌ها، حاکی از آن بود که افرادی او را هنوز شهردارِ سبزوار می‌دانند! حال آن‌که سال‌ها پیش از مدیریتِ شهرداری کنار رفته بود و حتی نمایندۀ مجلس شده بود! چطور فکر می‌کردند کسی می‌تواند هم‌زمان هم شهردار باشد و نمایندۀ مجلس؟

در زمانِ انتخاباتِ شوراهای اسلامی نیز بارها واکنش‌هایی را می‌بینیم که نشان می‌دهد آن فرد، تفاوت شورای شهر، مجلس شورای اسلامی یا مجلس خبرگان را نمی‌داند!

نداشتنِ اطلاعات سیاسی، به ذاتِ خود مقولۀ عجیبی نیست و در کشورهای مختلف اتفاق می‌افتد. پژوهشی انجام شده بود که نشان می‌داد درصدِ قابل‌توجهی از مردمِ ایالات‌متحده تفاوت میان ایران (Iran) و عراق (Iraq) را نمی‌دانند و این را یک کشور تصور می‌کرده‌اند!

فاجعه آنجاست که چنین افرادِ بی‌اطلاع و ناآگاه از مسائلِ اولیه، خود را تحلیل‌گرِ مسائلِ داخلی و بین‌المللی می‌بینند! افرادی که در قالب صحبت‌های محفلی، داخلِ خودرو یا منزل، در فضای مجازی و هر جمعِ حقیقی یا مجازیِ دیگری، به تحلیل و اظهارِ نظر می‌پردازند: از دلیلِ حملۀ پوتین به اوکراین تا وضعیتِ رژیم اسرائیل در جنگ با نوار غزه و از علتِ گرانیِ گوشت تا پیشگویی لیستِ نمایندگانِ منتخبِ دورۀ بعدِ مجلس!

فاجعه اینجاست که چنین اعتمادبه‌نفسی، به این افراد که عموماً هیجانی و احساسی هم هستند اجازۀ جولان می‌دهد! وقتی تعدادشان زیاد باشد، ایجاد موج نیز می‌کنند! موج‌های مخربی که تصمیم‌های عاقلانه را برای حاکمانِ یک جامعه سخت می‌کنند!

تنها راهِ مبارزه با جهل و هیجانِ حاصل از جهل، در روزگارِ ما، مطالعه، مباحثه و گفت‌وگو است. امید که نسل‌های جدید به سمتِ چنین جامعۀ بهینه‌ای حرکت کنند.