رسانۀ دولت

مهدی مقصودی

نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ دولت سبزدهم، برنامهٔ موسوم به «حذف ارز ترجیحی» یا همان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را اجرا کرد. هر چند که قبلاً در این‌باره یادداشتی منتشر کردم ولی این‌بار از منظر رسانه‌ای به این موضوع می‌پردازم:

اول: حذف ارز ترجیحی با هشدارها و مخالفت‌های اقتصاددانانی همچون فرشاد مؤمنی، حسین راغفر و… مواجه بود ولی صداوسیما با همراهی بی چون‌وچرا با سیاست دولت، دائماً از کارشناسانی استفاده می‌کرد که در دفاع از اجرای طرح سخن‌سرایی می‌کردند و در حال توجیه اقدام دولت بودند. در واقع برخلاف اصول حرفه‌ای، هیچ فرصتی به منتقدان و مخالفان طرح داده نشد!
پروپاگاندای عظیم رسانه‌ای دولت جهت اجرای این طرح منحصر به صداوسیما نبود و در همهٔ رسانه‌های مکتوب و برخط دولتی، شبه‌دولتی و جریان سیاسی حامی دولت هم دنبال شد.

دوم: در همان زمان و پس از واریز مبلغ یارانه ـ که بیشتر به حق‌السکوت شبیه بود تا کمک معیشتی ـ صداوسیما گزارشی پخش کرد و در آن گزارشگری با خانم‌هایی که در حال خرید بودند مصاحبه‌هایی انجام داد که در زمان خود بازتاب زیادی پیدا کرد. هدف گزارش این بود که نشان دهد با مبلغ یارانه‌ای که دولت با حذف ارز ترجیحی به‌حساب افراد واریز کرده است نه‌تنها می‌توان کالاهای اساسی را تهیه کرد بلکه مقداری از آن مبلغ را می‌توان پس‌انداز کرد.

سوم: طبق گفتهٔ رئیس‌جمهور و مدافعان طرح، هدف از حذف ارز ترجیحی جلوگیری از ایجاد رانت و نیز تک‌نرخی شدن ارز بود. حال بعد از گذشتِ یک سال از اجرای طرح، با سه نرخ در بازار مواجهیم: ارزِ نیما، بازارِ مبادله و بازار آزاد! به‌عبارت‌دیگر بعد از تورم وحشتناک ناشی از حذف ارز ترجیحی و هزینه‌هایی که مردم بابت حذف این ارز متحمل شدند، اکنون بعد از یک سال با احیاء ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به نقطهٔ یک سال پیش برگشته‌ایم، البته به‌جای ارز ۴۲۰۰ تومانی با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی مواجهیم!
نکته آخر: همراهی بی‌چون‌وچرای صداوسیما با دولت در اجرای این طرح، نشان داد که صداوسیما به‌جای آن‌که رسانه‌ای ملی و به‌تبع آن رسانۀ همهٔ طیف‌های فکری باشد، صداوسیمای دولت و حامیان آن است. قطعاً در تبعات فاجعه‌بار این طرح، متولیان این رسانه هم مقصرند. شایسته است در سالگردِ اجرای این طرح، صداوسیما به سراغ همان افرادی که یک سال پیش در فروشگاه‌ها با آن‌ها مصاحبه می‌کرد، برود تا ببیند دولت در یک سال گذشته چه بلایی بر سر قدرت خرید آن‌ها آورده است؟

از طرف دیگر به‌جای توجیه تصمیم‌های اشتباه دولت، دولتمردان، به‌ویژه رئیس‌جمهور را به صداوسیما دعوت کند و حداقل سخنان یک سال پیش او و وزرایش را برایشان پخش کند تا مشخص شود ایراد کار در کجاست؟

واقعیت این است که نتیجهٔ حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و احیاء آن با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان برای اقتصاد ایران نه‌تنها سودی نداشت بلکه فقط بزرگ‌ترین تورم مواد غذایی بعد از جنگ جهانی دوم را به دنبال داشت و این خود نشان از ساده‌اندیشی تصمیم گیران دولت فعلی است.